Προβολή: The Man Who Wasn’t There – Ο Άνθρωπος Που Δεν Ήταν Εκεί

Η Κινηματογραφική Λέσχη Αταλάντης ξανά κοντά σας! Μετά από τις καλοκαιρινές διακοπές μας, επιστρέφουμε ξανά με την προβολή της ταινίας «Ο Άνθρωπος Που Δεν Ηταν Εκεί» των αδερφών Κοέν, παραγωγής 2001. Η προβολή θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα προβολών του Κωνσταντινείου Πνευματικού Κέντρου, την 1η Οκτωβρίου 2012, στις 21:00.

The Man Who Wasn’t There

Σαντα Ρόσα, Καλιφόρνια. Το έτος είναι 1949. Ένας κουρέας, η γυναίκα του, το αφεντικό της και ένας εκβιασμός. Στοιχεία-συνταγή του film-noir, που θα μπορούσαν να συνθέσουν μια ιστορία αναμενόμενη, κλασική, βγαλμένη κατευθείαν από τις σελίδες υποθετικών βιβλίων με τίτλους όπως «Το Film-Noir Σε Δέκα Βήματα» ή «Film-Noir Για Αρχάριους». Όμως, όταν το σενάριο έχει βγεί από την ταχύτητας πεντακοσίων χιλιομέτρων πένα των αδερφών Κοέν, ξέρεις ότι τίποτα, μα τίποτα δεν θα είναι όπως το περιμένεις.

Κεντρικός χαρακτήρας της ταινίας είναι ο Ed Crane, κουρέας στο επάγγελμα, λίγο πικρόχωλος και μανιώδης καπνιστής. Παντρεμένος με την Doris, λογίστρια και αλκοολική, συλλαμβάνει ένα σχέδιο εκβιασμού του αφεντικού της, του «πολύ» Dave Brewster, ενός φαφλατά ιδιοκτήτη ψιλικατζίδικου, που δεν κάνει τίποτε άλλο από το να κομπάζει για τις περιπέτειές του στον πόλεμο και να μειώνει διαρκώς τον Ed για την απόρριψή του από τις τάξεις του Στρατού. Το σχέδιο συλλαμβάνεται και μπαίνει σε εφαρμογή. Και, φυσικά, όπως σε όλες τις ανάλογες περιπτώσεις, τίποτε δεν πάει όπως θα’πρεπε.

Βασισμένοι σε μια ιδέα που γεννήθηκε από ένα πόστερ κουρείου της δεκαετίας του ’40, οι αδερφοί Κοέν ξεσηκώνουν όλη την φιλμογραφία noir τουλάχιστον δύο δεκαετιών και δεν αφήνουν την πένα τους να πάρει ανάσα ούτε δευτερόλεπτο. Η σκιαγράφηση των χαρακτήρων είναι σχεδόν εξοντωτική, μπαίνοντας τόσο βαθιά στο πετσί και στα εσώψυχα τους όσο λίγοι θα τολμούσαν ποτέ. Δεν είναι τυχαίο το πόσο ζωντανοί και τρισδιάστατοι είναι οι κεντρικοί ήρωες – οι Joel και Ethan Coen είναι μανούλες στην χαρτογράφηση ψυχισμών και το έχουν αποδείξει ουκ ολίγες φορές. Δύσκολη και βαριά η γραφή τους, τρέχει από μία εξίσου βαριά και σφιχτή σκηνοθεσία που εξυπηρετείται στο έπακρο από την, υποψήφια για Όσκαρ, ασπρόμαυρη φωτογραφία του πολλάκις χρυσού Roger Deakins.

Τέτοιο σενάριο και τέτοιοι χαρακτήρες απαιτούν και τις ανάλογες πλάτες για να σηκωθούν, και το πρωταγωνιστικό τρίο αποτελεί ιδανική επιλογή.
Ο Billy Bob Thornton ξεχωρίζει σαν Ed Crane, παιζοντας αβανταδόρικα έναν ρόλο που δεν διακρίνεται για τις ευαισθησίες του αλλά για το πως θα επιβιώσει. Το επώδυνο αλλά λυτρωτικό φινάλε τον βρίσκει αμετανόητο για τις επιλογές του, και δίκαια: δεν ζει σε έναν κόσμο όπου το καλό θριαμβεύει στο κακό, δεν υπάρχουν καλοί και κακοί, άγιοι και διάβολοι. Υπάρχουν μόνο άνθρωποι που ποντάρουν, μερικές φορές τα πάντα. Σε έναν τέτοιον κόσμο, είτε χάνεις, είτε κερδίζεις.
H Frances McDormand κρατάει τον ρόλο της γυναίκας του Ed, της Doris, και τον κρατάει με άνεση. Η έμπειρη Αμερικανοκαναδή ήδη μετράει σχεδόν τριάντα χρόνια στο βιογραφικό της και ρόλοι σαν κι αυτόν της έχουν τύχει πολλοί. Εξάλλου, βαδίζει σε γνώριμα χωράφια – τα τερτίπια και τα κόλπα των αδερφών Κοέν της είναι οικεία και γνωστά, ήδη από την εποχή του «Blood Simple».
Τέλος, δεν θα χαρακτηρίζαμε έκπληξη την επίδοση του James Gandolfini. Έχοντας ήδη την πείρα και την ικανότητα να σηκώσει ολόκληρη σειρά στις πλάτες του – και τι σειρα! The Sopranos! – και εκ γενετής προικισμένος με το ιταλικό ταπεραμέντο που απαιτεί ο ρόλος του Big Dave Brewster, το τελευταίο κομμάτι του πολυπαθούς τριγώνου έρχεται και δένει με την ευκολία κλειδιού στην κλειδαριά του. Απο κει και πέρα όλα μοιάζουν εύκολα, και είναι: το «The Man Who Wasn’t There» χαιρετίστηκε σαν ένα έξοχο δείγμα δράματος χαρακτήρων και άξιος συνεχιστής της αξέχαστης παράδοσης του James M. Cain και του noir της δεκαετίας του ’40.

Βλέποντας την ταινία αυτή για πρώτη φορά, υπάρχουν δύο επίπεδα για να την αντιμετωπίσεις. Σε πρώτο επίπεδο, απολαμβάνεις την ιστορία, την πλοκή και τους χαρακτήρες. Σε δεύτερο επίπεδο, καταλαβαίνεις ότι τέτοια δείγματα της Τέχνης του Κινηματογράφου δεν είναι συχνά, ειδικότερα στην σημερινή εποχή που το πανί έχει κατακλυστεί από ειδικά εφέ, προσχηματικά σενάρια και χάρτινους χαρακτήρες. Ταινίες σαν το «The Man Who Wasn’t There» είναι μετρημένες στα δάχτυλα, κι αυτές είναι που δημιουργούν και στη συνέχεια συντηρούν την αγάπη για το σελλυλόιντ.

Editorial…

 

Είναι ωραίο να επιστρέφεις σπίτι σου.
Όσο μακριά και να ήσουν, όσο καιρό και να έλειπες, τίποτε δεν ξεπερνά εκείνη την αίσθηση της οικειότητας, της ασφάλειας και της αυτοπεποίθησης που σε γεμίζει όταν ξαναβλέπεις γνώριμα μέρη, γνώριμα πρόσωπα, ζεις γνώριμες καταστάσεις.
Η Κινηματογραφική Λέσχη Αταλάντης έλειπε για το καλοκαίρι. Κάποιοι αποτοξινωθήκαμε, κάποιοι χαλαρώσαμε, μερικοί έμειναν στα πάτρια, κάποιοι έφυγαν μακριά. Στο διάστημα αυτό που μεσολάβησε, αποκτήσαμε καινούριες εμπειρίες, ζήσαμε καινούρια πράγματα, γνωρίσαμε καινούριους ανθρώπους και ανανεώσαμε τις σχέσεις μας με τους παλιούς, καλούς φίλους.
Δεν επαναπαυτήκαμε όμως. Σιωπηλά και με σοβαρότητα σχεδιάσαμε την καινούρια σεζόν, συζητήσαμε, αποφασίσαμε και, ανανεωμένοι και με αποφασιστικότητα, επιστρέφουμε για να συνεχίσουμε να υπηρετούμε την κοινή μας αγάπη: την Τέχνη του Κινηματογράφου.
Η Κινηματογραφική Λέσχη Αταλάντης λοιπόν είναι και πάλι κοντά σας. Αυτή την Δευτέρα, 1η Οκτωβρίου, ξανανοίγουμε τις πόρτες μας και ανυπομονούμε να σας δούμε!

Με αγάπη
Η Κινηματογραφική Λέσχη Αταλάντης.